1. Home>
  2. Nieuws>
  3. Arbeidsrecht>
man aan tafel met een papier in zijn handen

Bedrijfstakpensioenfondsen komen in actie: recente rechterlijke uitspraken

Veel sectoren hebben een verplicht bedrijfstakpensioenfonds. Een bedrijfstakpensioenfonds heeft een verplichtstellingsbesluit waarin staat beschreven welke bedrijfsactiviteiten onder dat fonds vallen, de zogenaamde werkingssfeer. Werkgevers die binnen de werkingssfeer van een verplicht gesteld bedrijfstakpensioenfonds vallen, moeten premies afdragen aan dat fonds.

De laatste jaren zien we steeds vaker dat bedrijfstakpensioenfondsen met terugwerkende kracht premies verhalen op werkgevers. Dit leidt tot discussies: valt een werkgever wel of niet onder de werkingssfeer van een bedrijfstakpensioenfonds? In 2 recente rechterlijke uitspraken leidde deze vraag ook tot een flinke discussie. 

    Vleesvervangers vallen onder bedrijfstakpensioenfonds voor gemaksvoedingsindustrie

    Like Meat maakt vleesvervangers op basis van soja- of erwtenproteïne, zoals veganistische gehaktballen en frikandellen. Het bedrijfstakpensioenfonds voor Vlees, Vleeswaren, Gemaksvoeding en Pluimveevlees (hierna: VLEP) is in 2016 van mening dat Like Meat niet onder het verplichtstellingsbesluit valt. De producten zijn geen ‘gemaksvoeding’. 

    In 2018 wijzigt het verplichtstellingsbesluit. In 2021 concludeert VLEP dat Like Meat tóch onder de werkingssfeer van het verplichtstellingsbesluit valt. Opmerkelijk, want de definitie van ‘gemaksvoeding’ is in 2018 niet aangepast. Bovendien zijn de bedrijfsactiviteiten van Like Meat sinds 2016 niet meer veranderd. 

    VLEP besluit Like Meat met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2018 aan te sluiten. Hierdoor moet Like Meat vanaf die datum verplicht premies afdragen. Like Meat krijgt wel de mogelijkheid om vrijstelling aan te vragen voor de afgelopen periode, omdat het bedrijf inmiddels al ergens anders een pensioenvoorziening had afgesloten. Like Meat is het hier niet mee eens.

    Kantonrechter: Like Meat valt niet onder verplichtstellingsbesluit

    De kantonrechter stelt Like Meat in het gelijk. Het produceren van vleesvervangers valt niet onder de definitie van ‘gemaksvoedingsindustrie’ zoals in het verplichtstellingsbesluit. Waarom? Nou heel simpel, omdat de producten geen vlees bevatten. VLEP is het daar niet mee eens en gaat in hoger beroep.

    Gerechtshof: ook veganistische producten vallen onder ‘gemaksvoeding’

    Onder ‘gemaksvoeding’ vallen volgens het Hof niet alleen producten die vlees bevatten. In onze huidige maatschappij eten we steeds minder vlees en zoeken we naar alternatieven. Ook veganistische producten vallen onder de definitie ‘gemaksvoeding’. 

    VLEP mocht volgens het Hof terugkomen op haar eerdere – en achteraf onjuiste – uitleg van het verplichtstellingsbesluit uit 2016. Like Meat moet dus alsnog met terugwerkende kracht de pensioenpremies betalen.

      .

        Booking.com moet met terugwerkende kracht € 405 miljoen aan premies betalen

        Ook in de reisbranche is recent een uitspraak geweest over de vraag of Booking.com zich verplicht moest aansluiten bij het bedrijfstakpensioenfonds Reisbranche (hierna: pensioenfonds).

        Booking.com, opgericht in 1996, ziet zichzelf als IT-bedrijf en heeft zich daarom nooit aangemeld bij het pensioenfonds. Het pensioenfonds vindt dat Booking.com een ‘(online) reisagent’ is. Ze zijn volgens het pensioenfonds een bemiddelaar bij de totstandkoming van overeenkomsten op het gebied van reizen. Booking.com bemiddelt volgens het pensioenfonds actief voor reizigers en is daarmee een reisagent.

        Partijen komen er onderling niet uit en uiteindelijk verzoekt het pensioenfonds de Kantonrechter om hierover een uitspraak te doen. 

        Booking.com: IT-bedrijf of reisagent? 

        Zowel de Kantonrechter als het Gerechtshof wijzen de vordering van het pensioenfonds af. Volgens de rechters is Booking.com geen actieve bemiddellaar bij de totstandkoming van een reisovereenkomst. Booking.com is slechts een platform waar vraag en aanbod op het gebied van accommodaties samenkomen. Deze rechters vinden daarom dat Booking.com niet is aan te merken als (online) reisagent. 

        Hoge Raad: Booking.com is een (online) reisagent

        Op 9 april 2021 oordeelde de Hoge Raad dat Booking.com een reisagent is, omdat ze bemiddelt bij het tot stand komen van overeenkomsten op het gebied van reizen. Hierdoor valt Booking.com onder het verplichtstellingsbesluit voor de reisbranche. 

        Booking.com onderhandelde nog met het pensioenfonds, maar ze kwamen er samen niet uit. De zaak gaat terug naar het Gerechtshof, die moet een definitieve beslissing nemen. Het Hof moet dan rekening houden met de beslissing van de Hoge Raad. 

        De belangrijkste activiteit van Booking.com is volgens het Hof het bemiddelen bij het (online) boeken van accommodaties via hun reserveringsplatform. Dit heeft het Hof afgeleid uit de omschrijving in de statuten, de informatie op de website, algemene voorwaarden, jaarstukken en de omzet van Booking.com. Uit de bedrijfsomschrijving van Booking.com in het handelsregister blijkt iets anders, maar dat maakt volgens het Hof niet uit. 

        Het grootste deel van het personeel van Booking.com houdt zich bezig met deze kernactiviteit. Hieronder vallen ook de IT- en softwarewerkzaamheden binnen Booking.com. Het Hof komt uiteindelijk tot de conclusie dat Booking.com een ‘(online) reisagent’ is, zoals dat omschreven is in verplichtstellingsbesluit.

        Booking.com moet met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 1999 premies betalen aan het pensioenfonds. Booking.com schat dat deze uitspraak leidt tot een extra kostenpost van 405 miljoen euro!

           

          Valt jouw onderneming onder de werkingssfeer van een verplicht bedrijfstakpensioenfonds? 

          Uit deze 2 uitspraken volgt maar weer hoe belangrijk het is om te onderzoeken of jouw onderneming onder de werkingssfeer van een verplicht gesteld bedrijfstakpensioenfonds valt. De werkingssfeer van een verplichtstellingsbesluit wordt soms breder geïnterpreteerd dan in eerste instantie gedacht. 

            Meer weten? 

            Wil je weten of er op jou een cao van toepassing is en/of je valt onder de werkingssfeer van een verplichtstellingsbesluit? Plan een gratis digitaal kopje koffie in of mail ons op taxandlegal_nl@sdworx.com. We helpen je graag verder!